دیابت یا بیماری قند برخلاف شیرینی نامش، تلخ و پرآسیب است. در این بین، بی اطلاعی از نحوه ابتلا به این بیماری و درمان ناصحیح می تواند مشکلات این بیماران را مضاعف کند. در زمینه اطلاع رسانی و آموزش درباره این بیماری، سال های سال است که انجمن دیابت گابریک، دست به کار شده تا نیازهای آموزشی بیماران دیابتی را مرتفع سازد .

در زمینه فعالیت های این انجمن با پریسا احمد زاده، مدیر واحد کمک های مردمی انجمن دیابت گابریک به گفتگو نشسته ایم تا از نحوه فعالیت های این انجمن اطلاعات بیشتری در اختیار مخاطبان قرار دهد.

وی درباره این انجمن توضیح می دهد که انجمن گابریک در سراسر کشور عضو دارد و بسیاری از پزشکان برای آشنایی بیماران دیابتی با این بیماری، آنها را به این انجمن معرفی می کنند. وی همچنین به بیماران توصیه می کند که این بیماری را جدی گرفته و همچنین دنبال راه های غیر علمی برای درمان دیابت نروند . آنچه در پی می آید حاصل این گفتگو است :

چه شد که انجمن دیابت گابریک متولد شد؟ چه نیازی را در جامعه احساس کردید که به فکر تاسیس این نهاد مردمی افتادید؟

انجمن دیابت گابریک یک سازمان مردم نهاد (NGO)  است که درنیمه اول سال ۱۳۸۵ شروع به کار کرد و در سال ۱۳۸۷ با ساختار هیات امنایی به سازمانی مردم نهاد با نام انجمن اطلاع رسانی دیابت گابریک در وزارت کشور به ثبت رسید.

در زمینه مقابله با دیابت نوع یک و نوع دو در سطوح مختلف به کودکان دیابتی و بزرگسالان، آموزش هایی از دوره مقدماتی ارائه می شود که این آموزش ها تا دوره های متوسطه،  پیشرفته و تکمیلی ادامه می یابد، طوری که همه نیازهای آموزشی افراد دیابتی را بر طرف کند.

به جز آموزش چه اقداماتی در زمره برنامه های انجمن دیابت گابریک قرار دارد؟

عمده اقدامات انجمن دیابت گابریک برنامه های آموزشی است و این کار با روش های مختلف انجام می شود. بجز دورهای آموزشی که درباره آن گفته شد، مشاوره تلفنی، مشاوره حضوری و مشاوره آنلاین و استفاده از ظرفیت فضای مجازی نیز انجام می شود، طوری که ما از هر ظرفیتی برای ارائه خدمات مشاوره، بهره می بریم.

همچنین از کانال تلگرامی نیز برای آموزش استفاده می کنیم و خیلی از مطالب آموزشی نیز از طریق سایت قابل دانلود است. در عین حال با ارسال فصلنامه و مطالب به روزی که در آن مهیا شده است اطلاعات مفیدی را در اختیار بیماران دیابتی قرار می دهیم.

همچنین کارت شناسایی دیابت برای بیماران دیابتی صادر می کنیم و با برگزاری همایش هایی در طول سال هدفهایمان را پی می گیریم. برخی از این همایش ها به صورت جشن برگزار می شود که سالروز تاسیس انجمن را جشن می گیریم یا همایش های علمی داریم که برای برخی پزشکان و پیرا پزشکان برگزار می شود. در عین حال ما دوره آموزش مدرسین دیابت را هم داریم که شرکت کنندگان از سراسر کشور در این دوره ها شرکت می کنند.

در شهرستان ها هم دوره آموزشی درباره دیابت نوع یک به نام دوست من انسولین را برگزار می کنیم و برای عزیزان شهرستانی که امکان آمدن به تهران برای آنها فراهم نیست، به تازگی دوره آموزش آنلاین را برگزار کرده ایم.

انجمن دیابت گابریک چند نفر عضو دارد؟ بیشتر آقایان به عضویت انجمن در آمده اند یا خانم ها؟

این انجمن در حال حاضر حدود ۱۰۰ هزار عضو دارد که از همه استان های کشور به عضویت انجمن دیابت گابریک در آمده اند. اعضای آن را هم خانم ها و هم آقایان تشکیل داده اند و تقریباً به نسبت مساوی و پنجاه پنجاه عضو انجمن هستند. ما از هر دو گروه عضو داریم و خیلی نمی شود  گفت که آقایان بیشتر عضو انجمن هستند یا خانم ها.

برای افراد غیر دیابتی هم برنامه ای دارید؟ چون خیلی اوقات ممکن است در خانواده ای فقط یک بیمار دیابتی وجود داشته باشد و در نتیجه نیاز باشد که سایر اعضای خانواده هم درباره دیابت، آگاه شوند.

به غیر از اینکه بیماران دیابتی در کلاس های ما شرکت می کنند، همراهان و خانواده های آنان نیز در این کلاس ها حضور دارند و حتی برای خانواده های کودکان دیابتی کلاس های جداگانه داریم که از جمله مدرسان آن روانشناسان هستند که کمک می کنند تا دیابت را بپذیرند.

در سطح عموم جامعه نیز کمپین روبان آبی را برای پیشگیری از دیابت تشکیل داده ایم و این کمپین در جاهای مختلف بروشورهای مخصوصی را ارائه می کند و کمک می کند که افراد مستعد به ابتلای دیابت به پیشگیری از دیابت فکر  کنند. همچنین یکسری از راه ها به آنها پیشنهاد می شود  تا مانع از ابتلای این افراد به دیابت شود .

چقدر از ظرفیت های اجتماعی اعم از هنرمندان، ورزشکاران و خیران بهره می برید؟

گابریک یک سازمان مردم نهاد است که از کمک های مردمی بهره می برد . در این راستا، نیروهای داوطلبی داریم که همیشه در کنار ما هستند و به ما کمک می کنند. به علاوه هنرمندان، در برنامه های ما حضور دارند و مثلا در همایش های ما خوانندگان ، بازیگران و ورزشکاران در کنار ما هستند و ما از حضور آنها بهره می بریم. مثلا بتازگی پرستو صالحی، بازیگر سینما، سفیر انجمن دیابت گابریک شده اند و در زمینه های فرهنگی و اجتماعی به انجمن کمک می کنند.

چند نفر از پزشکان با شما همکاری دارند ؟

تعداد خیلی زیادی از پزشکان با ما همراهی می کنند و خیلی از پزشکانی که با گابریک آشنا هستند بیماران خود را به ما معرفی می کنند، چون کار این انجمن مکمل کار پزشکان است و پزشک بجای اینکه وقت بگذارد و در مطبش همه آموزش ها را به بیمار بدهد، وی را به انجمن ارجاع می دهد تا بیمار آموزش های لازم را در انجمن ببیند و در نتیجه به کنترل قند وی نیز  کمک می شود. حتی در شهرستان هم پزشکانی را داریم که بیمار دیابتی خود را به انجمن معرفی می کنند و ما نشریاتی را برای آنها می فرستیم و به آنها مشاوره تلفنی می دهیم.

از چه سنی باید برای جلوگیری از ابتلا به دیابت مراقبت کرد؟

دیابت نوع یک که از سنین خیلی پایین شروع می شود و متاسفانه  قابل پیشگیری نیست. اما در مورد دیابت نوع دو که معمولا بالای ۳۰ سال را درگیر می کند، قابل پیشگیری است. یعنی اگر فرد اضافه وزن دارد باید آن را کاهش دهد. همچنین رعایت رژیم غذایی سالم و کم چرب و پرهیز از فست فود ها و افزایش فعالیت بدنی و ورزش، راه های مفیدی برای پیشگیری از دیابت هستند. در عین حال اگر ما در خانواده فرد دیابتی داریم و می دانیم که زمینه ارثی وجود دارد باید  سالانه در مورد دیابت آزمایش دهیم.

چه مواردی در افزایش ابتلا به دیابت موثر هستند؟

اگر مواردی که برای پیشگیری از دیابت موثر هستند را رعایت نکنیم این امر باعث افزایش تعداد افراد دیابتی می شود. به عنوان مثال چاقی و پرهیز غذایی نداشتن و کم تحرکی باعث ایجاد مقاومت به انسولین و ابتلا به دیابت می شود.

آیا تغذیه خاصی برای افراد دیابتی وجود دارد ؟

افراد دیابتی می توانند از همه گروه های غذایی استفاده کنند. یعنی گروه میوه ها ، نان و غلات و… با اینکه  قند دارند اما از غذای این افراد حذف نمی شود. فقط لازم است که مقدار مناسبی را از هر گروه غذایی بخورند. البته این مواردی است که در کلاس های آموزشی به آن پرداخته می شود.

بیشتر کودکان مبتلا به دیابت به کدام نوع دیابت مبتلا هستند؟

اکثراً کودکان مبتلا به دیابت نوع یک هستند که باید از همان ابتدا انسولین تزریق کنند. اما توجه کنید که در دیابت نوع دو که بیشتر بزرگسالان را درگیر می کند، اگر زود متوجه بیماری شوند که قند آنها بالا رفته است با رژیم و ورزش جلوی پیشرفت بیماری گرفته می شود اما ا گر بیماری پیشرفت داشته باشد با قرص کنترل می شود و اگر با قرص کنترل نشود ممکن است نیاز به استفاده از انسولین باشد.

بیشترین مشکلات بیماران دیابتی در جامعه ما چیست؟

معمولاً اکثر داروهای مبتلایان به دیابت بیمه است، مگر برخی از قرص های خارجی. داروهای انسولین بیمه هستند که این امر جای تشکر دارد، چرا که یک زمانی انسولین های قلمی بیمه نبودند و باید بیماران هزینه بالایی را پرداخت می کردند. اما نوارهای تست قند خون یکی از معضلات بیماران دیابتی است، چرا که فرد دیابتی نیاز دارد روزانه تست قند بگیرد و براساس تست قندی که می گیرد تصمیم بگیرد که چگونه تغذیه  و انسولین خود را تنظیم کند. خیلی از بیماران دیابتی و بخصوص  کودکان که مجبورند تست بیشتری در طول روز  برای میزان قند خود  بگیرند توان تهیه این نوارهای تست قند را ندارند و هزینه آن برای آنها سنگین است.

آیا انجمن دیابت گابریک در این زمینه به این افراد، کمکی می کند؟

اگرچه کمک های مردمی به انجمن صورت می گیرد اما بودجه ما محدود است. شاید ما بتوانیم بخش کوچکی از افراد را پوشش دهیم ولی تا کنون در توان انجمن نبوده است که بتواند برای همه نیازمندان نوار تست قند ارائه دهد.  ما این درخواست را داشته ایم که این نوارها بیمه شود تا همه بیماران به راحتی از آن استفاده کنند.

جدی ترین توصیه تان به بیماران دیابتی چیست؟

در وهله اول، بیماران باید این بیماری را جدی بگیرند . یکی از مشکلات ما بی توجهی و بی خیالی برخی افراد نسبت به دیابت است که چالش جدی در درمان این بیماری به وجود آورده است. معمولا ابتلا به این بیماری در مراحل ابتدایی، درد و یا علامت بارزی ندارد، اما قند بالا در طولانی مدت روی افراد اثر می گذارد و ممکن است بخش های مختلف از بدن را درگیر کند. در نهایت  یک زمانی فرد متوجه عوارض دیابت می شود که دیگر کار از کار گذشته است. رعایت رژیم غذایی و ورزش خیلی کار سختی نیست. در عین حال بیماران نباید دنبال راه های غیر معمول بروند و از روش های غیر علمی برای درمان استفاده کنند.